Managed universities: Vietnam and the West, In M. Vicars, T. McKenna & J. White (Eds.), Discourse, power and resistance down under, Rotterdam: Sense

Abstract

Việt Nam là một nước độc lập nhưng thường chịu ảnh hưởng và chi phối từ bên ngoài, đặc biệt từ các nước tiên tiến phương Tây. Quốc tế hóa và toàn cầu hóa thường được dùng để lý giải cho lý do các nhà làm chính sách Việt Nam thường ‘vọng Tây’ khi kiến tạo các chính sách mới. Đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục, dường như vẫn tồn tại một niềm tin ngây thơ, đơn giản là với việc áp dụng các chính sách đã được thực thi thành công ở các nước tiên tiến, nền giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại học ở Việt Nam sẽ phát triển, hội nhập nhanh chóng vào cộng đồng giáo dục quốc tế, các chương trình giáo dục cũng từ đó mà thay đổi để đạt ‘chuẩn quốc tế’. Toàn cầu hóa không chỉ là công cụ mà còn là nguyên nhân của quá trình phổ cập các ý tưởng từ phương Tây sang các nước yếu thế, những ý tưởng này, cũng vì thế trở thành các ý tưởng mang tầm quốc tế và thống lĩnh giới tri thức (Rivzi, 2007). Bằng việc đón nhận và cố gắng thích ứng với các chính sách Tây phương, hệ thống giáo dục đại học Việt Nam đang dần phụ thuộc vào thế lực và sự khống chế của bên ngoài. Thuyết hậu thuộc địa với những khái niệm của nó về quyền lực, ảnh hưởng, sự phụ thuộc, bản sắc, sự khác biệt và sự kháng cự (resistance) giúp đưa ra một cái nhìn hiệu quả về sự vận động của giáo dục đại học ở Việt Nam. Nó cũng giúp đưa ra những khuyến cáo cho Việt Nam và các nước đang phát triển khi áp dụng các chính sách ngoại, không chỉ về nguy cơ bị lệ thuộc từ bên ngoài, mà còn là nguy cơ trong việc chối từ, làm suy giảm và bào mòn các giá trị văn hóa và giáo dục nội địa.