ĐẶC ĐIỂM CỦA BỔ NGỮ CHỈ HOÀN THÀNH KẾT THÚC TRONG TIẾNG HÁN HIỆN ĐẠI

Abstract

Bài viết này phân tích những đặc điểm cơ bản về ngữ nghĩa và ngữ pháp của hệ thống bổ ngữ chỉ hoàn thành kết thúc trong tiếng Hán hiện đại. Về mặt ngữ nghĩa, ngoài biểu thị hành động sự việc hoàn thành kết thúc, hầu như mỗi bổ ngữ chỉ hoàn thành kết thúc đều có những nét nghĩa riêng; chỉ hướng ngữ nghĩa của loại bổ ngữ này có thể chia làm hai loại, gồm chỉ hướng đơn và chỉ hướng kép. Về mặt ngữ pháp, khả năng mang tân ngữ của tổ hợp “động từ + bổ ngữ chỉ hoàn thành kết thúc” chủ yếu phụ thuộc vào động từ trung tâm; khả năng kết hợp với trợ động từ “了” phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời của hành động sự việc, loại hình câu…; động từ kết hợp được với bổ ngữ chỉ hoàn thành kết thúc không hoàn toàn đồng nhất, song đều chỉ hành động sự việc diễn ra trong một khoảng thời gian nhất định.