Quan niệm Nho giáo và thuyết âm dương thể hiện qua chữ Hán có chứa bộ tâm

Abstract

Ý nghĩa của chữ tâm và bộ tâm trong tiếng Hán được thể hiện hết sức phong phú đa dạng, nó vừa là một bộ phận của chủ đạo của cơ thể, đồng thời cũng là trung tâm của tư duy, nhận thức, trí tuệ và tình cảm. Thông qua khảo sát các chữ Hán có chứa bộ tâm từ ý đồ sắp xếp thứ tự chữ Hán và từ góc độ ngữ nghĩa của các chữ Hán đó trong “Thuyết văn giải tự” của tác giả Hứa Thận, bài viết đi sâu phân tích để thấy rõ được những đặc điểm văn hóa của thuyết âm dương ngũ hành và quan niệm Nho giáo của Trung Quốc, qua đó nêu ra các quy tắc hành xử giải quyết các vấn đề trong cuộc sống đời thường xung quanh mỗi con người chúng ta. “Thuyết văn giải tự” của tác giả Hứa Thận là bộ tự điển đầu tiên của Trung Quốc. Cuốn tự điển này liệt kê các chữ Hán có liên quan đến 540 bộ thủ, giải thích nghĩa của từ và âm đọc. Thông qua khảo sát các chữ Hán có chứa bộ tâm từ hai góc độ: thứ nhất là từ góc độ ý đồ sắp xếp thứ tự chữ Hán của tác giả Hứa Thận, thứ hai là từ góc độ ngữ nghĩa của các chữ Hán đó, bài viết đi sâu phân tích để thấy rõ những quan niệm Nho giáo và thuyết âm dương ngũ hành được thể hiện qua các chữ Hán có chứa bộ tâm. Từ đó tìm ra và lý giải một số nét văn hóa tốt đẹp của Việt Nam có được qua qúa trình tiếp xúc và chịu những ảnh hưởng nhất định từ văn hóa Hán.