Khảo sát hiện tượng từ phương vị dùng để chỉ thời gian trong tiếng Việt, tiếng Hán và tiếng Anh

Abstract

Từ phương vị là một tiểu từ loại phản ánh các khái niệm không gian quan trọng giúp con người tri nhận thế giới. Ở một góc độ khái quát hơn, khái niệm không gian lại có quan hệ chặt chẽ với các ý niệm về thời gian. Bởi vậy, trong hầu hết các ngôn ngữ trên thế giới, từ phương vị đồng thời cũng được dùng khá phổ biến để biểu đạt thời gian. Tuy nhiên, do chịu ảnh hưởng của các nhân tố văn hoá, tri nhận khác nhau của mỗi dân tộc mà việc dùng từ phương vị để biểu đạt thời gian ở các ngôn ngữ ngoài những điểm tương đồng cũng thể hiện không ít sự khác biệt. Trong phạm vi bài nghiên cứu này, chúng tôi thông qua khảo sát ngữ liệu thực tế, làm rõ những điểm chung và những nét riêng trong biểu đạt thời gian bằng từ phương vị ở tiếng Việt, tiếng Hán và tiếng Anh.